YAŞLILIK ÜZERİNE

(ÖLÜM,YALNIZLIK VE DÜŞÜNMEK ÜZERİNE )

Salıncakta sallanırcasına geçti zaman

Salıncağın rotası gibi

Bir ileri,bir geri

Ve başladığımız noktada son buldu dünya

Hayatım boyunca genelde sıradan insanlar gibi yaşadım -okula gittim,eve geldim,alışveriş yaptım,seviştim,ağladım,yoruldum… - ama bunların hiç biri pek doğru zamanlarda olmadı.Okula 5 yaşında başladım,eve hep geç geldim,alışveriş pek yapmadım bile,sevişmelerim hep arada derede oldu,ağlamalarım nadir ve gece yarısı zamanlıydı ve hep yorgundum.Hep ‘tansiyonu yüksek ’tartışmalarda bulmuştum kendimi,burası mezopotamya sakince tartışmak  görülmemiştir.Tüm bunların sonrasında,yaşlılığımda  daha sakin bir hayat istiyordum,bunun için gerekli olan yegane şey paraydı,bende bu vardı.Yıllarca süren tutumluluk sonucu –cimrilik olarak nitelendirenler çok oldu- yeterince param vardı.Evimi sattım,daha sakin bir yerde,daha küçük bir ev aldım-daha az hareket edebileceğin bir zamanda niye geniş bir eve ihtiyacın olsun ki?-müstakil bir ev almadım,ölüm korkusundan.Eğer bir şey olursa en azından bağırdığımda beni duyacak birileri olmalıydı.3. kattaydı evim,son 4 yıla kadar merdivenleri kullanmayı tercih ediyordum ama artık genelde asansörü kullanıyorum.Buda bana yaşlanmanın hiç durmadığını hatırlatıyor.Belki daha genç olanlar bunu anlamakta zorlanabilir ama 74 yaşında bir ihtiyar için 4 yıl öncesi çok daha genç bir dönem.Gariptir ki yaşlandıktan sonra yaşlılık hakkında okumaya başladım.Sanırım bu garip durumu anlamak istedim.Okuduklarım pek hoşuma gitmedi.Bir yerde aynen şöyle yazıyordu :

‘Yaşlıların yağ dokusu azalmış, cildi buruşmuş, terlemesi azalmıştır. Vücut kılları az ve beyazdır’

Böyle olduğumu inkar etmiyorum-tam anlamıyla değil – ama bu şekilde ifade edilmesi..bana hakaret gibi geliyor,sanki nadir ve vahşi bir hayvan tarif eder gibi.Bunun gibi pek çok yazı beni sinirlendirdi,tiksindirdi ama bazılarında hak verdim ‘aynen beni anlatıyor demekten kendimi alamadım,mesela şu yazı :

‘Yaşlılık bireyin geçmişini de daha sıklıkla sorguladığı bir dönemdir. Kişi geçmişinde kendisine doyum veren bir hayat yaşamışsa, hedeflerine, isteklerine, ideallerine yaklaşabilmişse, yaşlılığı daha kolay kabullenir. Üretkenlik döneminde yapamadığı etkinliklere katılabilir. Seyahat etmek, okumak, artık daha genişlemiş olan ailesine ve arkadaşlarına zaman ayırmak gibi, yaşamını zenginleştiren şeyler yapabilir.’

Geçmişi sürekli bir sorgulama hali var zihnimde yersiz anılar,çok eski utançlar,haksız kazançlar,gereksiz zamanlarda aklıma üşüşüyor.Uykuyla uyanıklık arasındaki o hayalet zamanda bunlar düşünüyorum.Aslına bakarsanız günün 12 saatini uykuda geçiriyorum.Geride kalan dönemin çoğu ise o hayalet dönemde geçiyor.Yaşlıyken daha fazla uyuyor insan,ölüme hazırlık gibi sanki.Bu uyku süreci sayılmazsa-sayılmaz sanırım-ölüm için başka bir hazırlığım yok.Nedenini bilmiyorum.Bana yaşlılıkta en zor gelen şey ‘konuşulmamak’.Kimsenin sizle ciddi şeyler konuşmaması,çünkü anlamayacağınızı düşünüyorlar.Bilmedikleri şu zihinsel kapasiteyi,algı açıklığını sağlamak,fiziksel durumu korumaktan çok daha kolay.Size yaptıkları ‘çocuk muamelesi’ canı çok acıtan bir şey.

Son dönemlerde-çocuklarımın,torunlarımın ve sayıları azaldıkça dolayısıyla ziyaretleride  azalan dostlarımın eksikliği sebebiyle- yaşlılığın yalnızlıkla eş anlamlı olduğunu düşünür oldum,ikinci bir anlamı gibi sanki. Hayatımı yalnız yaşamadım bu iyi,önemli ama yalnız öleceğim gibi geliyor,bu daha önemli,böyle olmasını istemiyorum.Yaşı benle eşit bir dizide şöyle bir cümle duymuştum:

‘ölmek zorundaydım ama yalnız ölmek zorunda değildim’.Bu doğru,çok doğru.Yalnız ölmek istemiyorum.Aslına bakarsanız ölmekte istemiyorum ama buna bir çare yok.Korkuyor sayılmam ölümden-bunu hiç itiraf etmedim kendime,ben daha çok sistemi eleştiriyorum.Her şeyi bu dünyada halledip gitsek ya,ölümden sonrası uyku olsa sadece. Belkide yılların alışkanlığıyla söylüyorum bunu öyle ya yıllardır eyleme cesaret bulamayan herkes gibi bende sadece eleştiriyorum.Yaşlılığın o kadar kötü yanını saydım ama sanmayın ki bu bir çeşit cehennem demosu ,fragmanı .Öyle değil,mesela yataktan çıkmak zorunda değilsiniz,günlerce yatabilirsiniz,istediğiniz kadar yalnız kalabilir,günlerce film izleyebilir,kitap okuyabilirsinz.Çalışmadan maaş alırsınız. Buradaki ironi ise bütün bunları gençlikte isteyipte yapamamanız yaşlılıkta ise istemedende olsa yapmanızdır.